Ubatshayele ihlombe wabuye wabakhuthaza ukuzithuthukisa eOsabeni obamela ephalamende

Ubatshayele ihlombe wabuye wabakhuthaza ukuzithuthukisa eOsabeni obamela ephalamende


Ilotshwe ngu Mncedisi Khupe

Uncome ukuhleleka kwemizamo yokuzithuthukisa wabuya wazitshiyela umlandu wokuqhubeka zisebenza ngokuzikhandla iziphathamandla lezakhamizi ze Osabeni olilunga le phalamende ku Bulilima West Constituency abuye abe ngumsekeli kamphathintambo wezokuxhumana lokuthunyelwa kwemilayezo ngemitshina yalezinsuku (ICT and Courier Services) ezweni lonke jikelele, uMhlonitshwa D. Phuti.

Wethule lamazwi evakatshele e Osabeni Primary School ehambisana lohlelo luka hulumende lokuzwisisa lokubonisana phezu kwezidingo zezikolo kulolu hlangothi. Uthethe leli thuba ukwethula umtshina wokuxhuma amagetsi (transformer) njengesithembiso ayesenze ku Headman Mabhunu esikhathini esidlulileyo. Lokhu kungemva kokuba lenkokheli yomdabu imcabele lendima ukuba ayidlale  lakanjani ukuze abonise ukuzimisela kungqubekelaphambili yomphakathi owamkhetha ukuwumela epalamende.

Echaza ngomsebenzi omkhulu osupheleliswe yikutholakala kwalomtshina, ubike ukuthi lomtshina wenziwe ngendlela eqakathekileyo ukuxhuma indawo ezincane njengezikolo. Ngokunjalo uxwayise abaphathi besigaba lesikolo ukuba bawusebenzise ngaleyo ndlela ukuze ugcinakale kahle labo bethole usizo olufaneleyo kiwo.

Kwamukelweke ngenjabulo  kubaphathi abathe ubukhona balomtshina buzakusa iphupho labo phambili lokuhambisana lezinye izikolo kuleli lasemhlabeni wonke jikelele zokufundisa abafundi kusetshenziswa imitshina lezinye indlela zokufundisa zalezinsuku. Babike ukuba lokhu kuzabasiza kakhulu abafundi kuzifundo zabo.

Lumhlangano obugoqela uHeadman Mabhunu, u Councillor we ward 2 u B. Ndlovu , amalunga e School Development Committee, ubukhokheli besikolo kanye lezakhamizi ube yisibonelo esihle sokubambisana kwawo  wonke amalunga omphakathi, uhulumende, ubukhokheli bomdabu labezentuthuko abadingekayo kungqubekelaphambili yesigodi lesikolo se Osabeni.

Umhlonitshwa uPhuti uzwakale eziqhenya ngendlela ubukhokheli obuhlela ngayo projects amanengi ngesikhathi esincane ziphathisana lohulumende lezinye inhlanganiso ezizimele zodwa ezigoqela iWorld Vision le Red Cross ukwakha isikolo lesigaba esingcono.

Lanxa okumunyethwe zinhlelo zesikolo kuthembisa izithelo ezinhle, kunanzelelwe ukuba ukwenziwa komsebenzi ngokwawo kuthatha isikhathi eside kulaleso esikhangelelweyo wasekhuthaza  ukusukumela phezulu, ukubambana lokuzimisela ukuze amaphupho afezeke. Umhlonitshwa uthe akuzwisiseki ukuthi isikolo esihleleke ngale indlela sisalele kanjani sisaqala ukuphakamisa umduli kukanti ezinye ezifana le Kwite Primary school ezaphiwa izinto zokwakha ngasikhathi sinye sezise zingeni lokufulela.

Ezinye inhlelo zigoqela ukwakhiwa kwezindlu zokufundela lezinye izakhiwo zesikolo, ukuxhunywa kwamanzi asetholakala empompini lokwamukelwa komtshina wamagetsi kulandela izigameko zokudilika kwesikolo ngenxa yomkhathi eminyakeni edlulileyo. Uthe bonke abaphatheka kulo msebenzi bakwenze sobala ukuthi bangumphakathi olekusasa elihle ngendlela isikolo sabo esibonakala siqoqeke ngayo njalo kuthembisa ukuthi emnyakeni ezayo sizathuthuka sisiya phambili.

UPhuti uthembise ukuthi njengoba sekulamagetsi kulesi sikolo, uzaqinisekisa ukuthi nxa isikolo silungiselela kahle sincediswa ngumphakathi ezintweni ezimbalwa ezidingekayo,  esikhathini esiza maduze ugatsha lwakhe lwe ICT lohulumende bazaletha ama computers azasetshenziswa ukufundisa kulesi sikolo. Ngalokho ukhuthaze wonke amalunga omphathi ukuthi asondele asebenzise lelithuba ukulungisela abafundi indawo engcono yokufundela.

UHeadman, esekelwa ngamalunga e SDC, ukhuthaze izakhamizi ukuthi zisukumele phezulu nxa zithe zaxhaswa zisebenzise ezikutholayo ukuthuthukisa indawo lesikolo sabo. Lokhu kulandele isinqumo esenziwa emhlanganweni lezakhamizi lapho okwamiswa ukuthi izakhamizi zixhase isikolo ngama R50 ukuze amagetsi axhunywe esuka ku transformer engene kuzindlu zabafundi zokufundela lezababalisi.

Ongu mphathisikolo uMrs Dhliwayo ubonge kakhulu kolilunga le phalamende lobukhokheli be Osabeni ngokuxhaswa. Uthe bazaqhubeka besebenza ngokuzimisela ukwakhela abafundi ikusasa elihle.

Ubuye wakhuthaza amalunga omphakathi labazali babafundi ukuthi basize ngokukhokha imali ze fees lezinye ezidingeka esikolo ngoba kulinganiswa ukuba ebantwaneni abangu 255, asebekhokhe limali ngokupheleleyo bangaphansi kwamatshumi amabili (20). Lokhu uthe kakubasizi ekwenzeni umsebenzi wokuthi abantwana bathole imfundo ekuzinga okufanele bayithole.

•Olobayo ngu Mncedisi Khupe•